پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

محمد حسین حشمت‌پور از با سابقه‌ترین مدرسان حکمت و فلسفه در ایران معاصر بود. در فقه و اصول از آیت الله وحید خراسانی بهره برده و فلسفه و عرفان را از محضر آیت الله جوادی و علامه حسن زاده آملی استفاده کرده بود. دروس متن‌خوانی حکمت الاشراق، شرح طبیعیات شفا و شرح شواهد الربوبیه ایشان از بهترین نمونه‌های دروس حکمی به شمار می‌رفت. شیوه حشمت‌پور عمدتاً تمرکز بر متون ارزشمند و درعین حال مهجوری بودکه کمتر به آن ها پرداخته می‌شود که از جمله آن ها می‌توان به تدریس کتاب المله فارابی و الذریعه الی مکارم الشریعه اثر راغب اصفهانی اشاره کرد. حشمت‌پور عضو هیأت علمی گروه فلسفه اسلامی دانشگاه قم بود و به تدریس فلسفه و متون حکمی در دانشگاه قم و حوزه علمیه این شهر اشتغال داشت.استاد حشمت پور در سن 73 سالگی بر اثر بیماری درگذشت. از آثار دکتر محمدحسین حشمت پور می توان به دروس خارج برهان، دروس خارج شفا، دروس خارج توحید، دروس خارج لاهیجی، دروس خارج منزل،دروس خارج منظومه، دروس خارج وجود و همانند آنها اشاره کرد. به مناسبت درگذشت این استاد ، گفتگویی که در تاریخ ۲ آذر ۱۴۰۲ با ایشان صورت پذیرفته بود، بازنشر شده است.

آیت الله مهدی هادوی تهرانی که زندگی پر فراز و نشیبی را از تحصیل در رشته برق دانشگاه صنعتی شریف را تا تحصیل در حوزه علیمه و استادی در حوزه را تجربه کرده است . فقیه جامع اندیشی که از "مورد هوش مصنوعی ، اجتهاد نوین ، چالش های دینداری در عصر مدرن و آینده حوزه و روحانیت و..." حرف ها برای گفتن دارد. مهدی هادوی تهرانی (زاده۱۳۴۰ شمسی - تهران)، از روحانیون شیعه و صاحب نظریه اندیشه مدون در اسلام است. ادعا می شود که او از نوادگان کریم خان زند، پادشاه ایران می‌باشد. برای درک بهتر منطومه فکری او باید بیان داشت که در رشته مهندسی برق-الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف ادامه تحصیل داد. پس از مدتی، به تحصیلات حوزوی در شهر قم روی آورد. پس از پایان دوره سطح، وارد دوره خارج شد و از استادانی چون جعفر سبحانی، جواد تبریزی، وحید خراسانی، بهجت، مکارم شیرازی و میرزا هاشم آملی دانش آموخت. مکتب فقهی و اصولی شهید صدر را از سید محمود هاشمی شاهرودی و به ویژه سید کاظم حائری فراگرفت. دانش رجال را از جعفر سبحانی و سید موسی شبیری زنجانی آموخت. در اخلاق و عرفان عملی، سال‌ها از محضر سید رضا بهاءالدینی بهره برد.از پیش از سال ۱۳۸۴ مهدی هادوی اقدام به تأسیس سایت اسلام کوئست (islamquest.net) برای پاسخ به سوالات و شبهات دینی نموده‌است که تحت «اشراف» وی نظارت می‌شود.

علی اکبر گودرزی (هوادارانش او را در ابتدا «چوپان زاده آزاده» و سپس «امام» می‌نامیدند /زاده ۱۳۵۵ و در شناسنامه ۱۳۳۸ در روستای دوزان شهرستان الیگودرز - درگذشت ۳ خرداد ۱۳۵۹) مصداق همان آدم‌های با دانش اندک و ایمان زیاد بود که می‌توانست هزاران نفر را به پای برداشت‌های انحرافی خود از متون دینی، قربانی کند و یک جامعه‌ای را به قهقرا سوق دهد. وی تلاش داشت تا یک نظام سیاسی جایگزین جمهوری اسلامی فعلی تاسیس کند. در آغاز دهه ۱۳۵۰ چندین گروه سیاسی با ایدئولوژی اسلامی اعلام موجودیت و فعالیت کردند و تفاوت عمده گروه فرقان با همه آن‌ها در این بود که آبش با روحانیون در یک جوی نمی‌رفت و خواهان «اسلام بدون آخوند» بود. به همین دلیل، گودرزی در سال ۱۳۵۶ عبا و امامه طلبگی را کنار گذاشت و در سن ۱۸ سالگی، به تفسیر قرآن روی آورد و بنوعی گروه فرقان را تاسیس کرد. او از آیات قرآن فقط جنگ و جهاد و مبارزه را می‌فهمید و چیزی از صلح و زندگی در کلام او نبود. جمعیتی از جوانان مذهبی و پرهیجان در مساجد پایین شهر تهران در محدوده نازی آباد و جوادیه و میدان شوش نیز، گوش تا گوش می‌نشستند و این تفاسیر خون چکان را استماع می‌کردند. ایده اسلام بدون روحانیت را اولین بار اندیشمند پاکستانی، ابوالا مودودی، مطرح کرد. سپس دکتر علی شریعتی آنرا ذیل مبحث «جامعه بی طبقه توحیدی» شرح و بسط داد. اکبر گودرزی تحت تأثیر اندیشه انقلابی شریعتی تفسیری از قرآن به نام «ایدئولوژی توحیدی» تألیف کردو یکی دیگر از افرادی که تأثیر مهمی در شکل‌گیری ایدئولوژی گروه فرقان داشت، حبیب‌الله عاشوری، روحانی ناراضی بود. فرقانی‌ها هم به استناد همین حرف شریعتی، معتقد بودند که، چون روحانیت شیعه بصورت یک طبقه اجتماعی ظاهر شده، بنابراین برای تاسیس یک جامعه اسلامی خالص و بدون طبقه، باید این‌ها را از سر راه برداشت. به نظر آن‌ها «میان اسلام و روحانیت هیچ انضمام و انسجامی وجود ندارد». این ایده را بعد‌ها مجاهدین خلق پی گرفتند و در عین تاریک اندیشی‌های ایدئولوژیک و مذهبی، همچنان خودشان را مخالف «آخوندیسم» نامیدند. جدال رسمی روحانیون و فرقانی‌ها در سال‌های قبل از انقلاب را، مرتضی مطهری شروع کرد و از آنان با عنوان «ماتریالیست‌های مسلمان و منافق» یاد کرد. گودرزی بر خلاف بسیاری از روشنفکران مذهبی، در هر صورت با ظواهر و کلمات و آیات قرآن آشنایی کامل داشت و در پاسخ به روحانیون سعی می‌کرد که با ادبیات و منطق خودشان به آن‌ها پاسخ دهد. به نظر گودرزی از نظر قرآن «منافق کسانی هستند که همزمان با باند حکومت و باند مردم همکاری می‌کنند». اشاره او مستقیما به خود مطهری و نیز سید محمد بهشتی، محمدمفتح و جواد باهنر بود که در آموزش و پروش و دانشگاه دوره پهلوی تدریس می‌کردند و در عین حال، با حکومت پهلوی هم مخالفت می‌کردند. با پیروزی انقلاب و آغاز سال ۱۳۵۸، گروه فرقان دست به تفنگ برد و نخستین ترور‌ها در درون نظام نوپا را رقم زد. از سپهبد قرنی نخستین رئیس ستاد مشترک جمهوری اسلامی شروع کرد تا مطهری و مفتح و عراقی و در مجموع ۱۹ نفر را هدف قرار داد. آیت الله خامنه ای، هاشمی رفسنجانی، موسوی اردبیلی و عباس امیر انتظام نیز هدف سوء قصد قرار گرفتند و جان سالم به در بردند. بهانه این کار هم اطلاعیه مشترک مرتضی مطهری و مهدی بازرگان در خصوص لزوم بازنگری آثار شریعتی بود که بت و بوطیقای فکری فرقانی‌ها به حساب می‌آمد. در دیماه ۱۳۵۸ علی اکبر گودرزی در یک خانه تیمی در خیابان جمالزاده تهران دستگیر شد. محاکمه او به علی اکبر ناطق نوری و اسدالله لاجوردی سپرده شد. تعداد اعضای رسمی گروه فرقان حدود ۷۰ نفر اعلام شد. جمعی دستگیر و ابراز پشیمانی کردند و تعداد بر سرموضع ماندند و به همراه گودرزی در خرداماه ۱۳۵۹ اعدام شدند. هنوز هم در خارج از کشور اطلاعیه‌هایی به نام این گروه منتشر می‌شود.

بیست و پنجمین اجلاسیه نشست دوره ای اساتید سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم، شامگاه چهارشنبه، دوازدهم مهرماه، با موضوع «بررسی مشکلات دروس آزاد» در مسجد حضرت امام حسن عسکری علیه السلام برگزار گردید. این جلسه با حضور تعداد زیادی از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه برگزار شد. آیت الله علوی بروجردی بیان داشت استاد حوزه علمیه قم گفت: ضرورتی نداشت خانه سازی که در پردیسان کردید، مدرس هم در آنجا بگذارید تا حوزه خالی بشود و اطراف حرم از درس و مشتری درسی خالی بشود. این کار خدمت به حوزه نخواهد بود. دروس آزاد در حال از بین رفتن هستند. قوام حوزه، حوزویت حوزه به دروس آزاد است. در دروس آزاد که در تاریخ حوزه بوده، استادی که کتاب را می فهمیده است، کتاب را تدریس می کرده است؛ طلبه اگر چنین درسی استفاده می کرد، به درس می آمد؛ و اگر استفاده نمی کرد، نمی آمد و به سراغ کسی دیگر می رفت. این امر باعث ایجاد کمالی در استاد می شد، کمالی بر اساس رشد طبیعی است و بر اساس ملّایی افراد، حوزه رشد می کند.برای اینکه دروس آزاد، تبدیل به درس مدرسه نشود؛ چرا که درس در مدارس تخصصی، اختیارش با مدیر مدرسه است؛ شاگرد هم ملزم به شرکت در آن است؛ همان کاری که در دبیرستان و دانشگاه ها انجام می شود.

علم از مقوله هستی و دین از مقوله بایستی است. هستی و بایستی دو مقوله متفاوت هستند. تکنولوژی در حال حاضر به چنان شتابی رسیده است که نمی‌شود جلوی این شتاب را گرفت اما دانش الهیات به‌رغم سابقه چندین قرنه، هنوز اندر خم یک کوچه است و هنوز سوال‌هایی که پیش از میلاد مسیح در یونان باستان برای سقراط و افلاطون و ارسطو مطرح بوده، حل نشده است. مسائلی مانند جبر و اختیار، اراده بشر، رابطه مغز و ذهن و ...

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در دیدار با معاونت پژوهشی حوزه علمیه قم بیان داشتند: حوزه باید توجه ویژه به فلسفه و مباحث عقلی داشته باشد و شبهات علمی را پاسخ دهد، چرا که قطب فرهنگی اسلام «عقل» است و این می‌تواند در برابر کانت و امثال کانت و فلاسفه غربی بایستند.

درس خارج درسی است که استاد با آشنا کردن حاضران با انظار موجود کیفیت استنباط را از کتاب و سنت آموزش می‌دهد و لذا برخی مجتهدان عالی مقام مسئله را طرح می‌کردند و پس از تشریح موضوع از حاضران نظر می‌خواستند و پس از سبک و سنگین کردن نظرات، دیدگاه خود را بیان می‌کردند. در این مطلب حضرت آیت الله العظمی سبحانی راجع به درس خارج و نیز نحوه برگزاری دروس حوزه نکات و تذکراتی دادند که در ادامه می خوانید.

مرجع تقلید شیعه آیت الله العظمی علوی گرگانی دقایقی قبل پس از طی دوره‌ای بیماری به ملکوت اعلی پیوست.

سیدمحمد مقیمی همچنین ضمن تاکید بر لزوم بازنگری همه رشته‌ها و دروس حوزه علوم انسانی و اجتماعی با نورافکن معارف اسلامی اشاره کرد: «لازم است در دانشکده حکمرانی بر روی موضوعاتی نظیر حکمرانی اسلامی و مدل حکمرانی دینی کار کنیم.» این اشارات کافی است تا دریابیم نگاه حاکم بر تاسیس دانشکده حکمرانی تا چه اندازه با تمام دنیا متفاوت است.

مدیر موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قم با بیان اینکه در برخی کرسی‌های درس خارج شاهد بحث درباره موضوعات روز و جدید در حوزه‌های مختلف هستیم، درعین حال گفت: حوزه علمیه باید گفتگو و مشاوره با متخصصان موضوعات مختلفی که از موضوعات فقهی ما محسوب می‌شوند و فقیه ما باید به آن پاسخگو باشد، را درپیش بگیرد و کارگروه‌هایی در این زمینه تشکیل شود که کارشناسان امر به فق‌ها و اساتید ما مشاوره بدهند.

در این گزارش روایت حجت‌الاسلام مروی، درباره شخصیت مرحوم علامه حکیمی و خاطراتی از مراودات وی با رهبر انقلاب ارائه شده است.

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران استان قم عنوان کرد: خواهران علاقه‌مند به تحصیل در حوزه علمیه، تا پایان اردیبهشت ماه مهلت دارند با مراجعه به سامانه پذیرش حوزه‌های علمیه نسبت به ثبت نام خود اقدام کنند.

حجت الاسلام عباس تبریزیان تا پیش از دستگیری، مدعی بود روزانه ۵۰۰ نفر را ویزیت می‌کند که عده‌ای از آن‌ها ساکن کشور‌های خارجی هستند و در اماکنی، چون فرودگاه نیز مردم برای دیدار با او صف می‌کشند. این خبرگزاری همچنین مدعی شده بود تبریزیان از اروپا و آمریکا پیشنهادات متعددی برای کار و اقامت داشته است، حتی آن‌ها قول داده‌اند چنانچه وی به اروپا عزیمت کند و آن‌ها معجزات درمانی او را ببینند همگی مسلمان شوند. تبریزیان همچنین مدعی است که رئیس بیمارستان «سرطان هلند» شخصاً به او مراجعه کرده و حتی پیشنهاد ازدواج هم به او داده است.

استاد سطح خارج حوزه علمیه قم به آفات تفسیر پرداخت و گفت: یکی از این آسیب‌ها آن است که مفسر بدون توجه به تاریخ و دانش‌های مربوطه آیه‌ای را تفسیر کند که نمونه آن از سوی برخی مفسران اهل تسنن و به نحو ناروا درباره حضرت ابوطالب (ع) رخ داده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به وجود ۴۰۰ هزار قمار باز انلاین در کشور و تضعیف قدرت فیلترینگ از بی عملی وزارت ارتباطات، انتقاد کرد.

آیت الله محمد تقی مصباح یزدی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس موسسه آموزش پژوهشی امام (ره) پس از عمری تلاش و مجاهدت خالصانه درعرصه‌های مختلف انقلاب اسلامی و خدمت به حوزه‌های مقدس علمیه و تربیت و پروش شاگردان و طلبه‌های متعهد و متدین شامگاه امروز جمعه ۱۲ دی ماه به دیدار حق شتافت.

علامه مصباح یزدی عمر بابرکتش را در راه اعتلای اسلام و استقرار نظام اسلامی صرف کرد و در جایگاه علمی ایشان همین بس که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «این‌ شخصیت‌ عزیز و عظیم‌ القدر، خلا عزیزانی چون علامه‌ طباطبایی و شهید مطهری را در زمان‌ ما پر کرد است».

فلاطوری در سال ۱۹۶۸ یگانه کتابخانه شیعی را در سطح اروپا، در دانشگاه کلن آلمان بنیان نهاد. همچنین ایشان بنیانگذار آکادمی علوم اسلامی در آلمان است. کتابخانه‌ای که نحوه ارسال کتاب از ایران از طریق زمینی با یک تریلی و رسیدن آن در یک عصر روز جمعه به دانشگاه (که دو روز بعد آن یعنی شنبه و یکشنبه تعطیل است) را می‌باید از زبان استاد فلاطوری می‌شنیدید.

قم در گذشته محل تلاقی و ضرب اندیشه‌ها بود و یا للعجب که در چه دورۀ پارادوکسیکالی به­ سر می‌بردیم! اگرچه آشوبناک بود، اما روح و حیات داشت که این، لازمه یک انقلاب معرفتی رو به رشد است. بدینسان اکنون که به فضای فکری کنونی و پیش­‌رو می­‌نگریم، همچنان نمادی از همان آشوب‌های فکری، اما با رنگ‌وبوی متفاوتی، به­ چشم می‌آید.

ابوالشهید حجت‌الاسلام والمسلمین جعفر الهادی (خوشنویس) از اساتید پیشکسوت حوزه علمیه قم درگذشت.